Nowe Miasto, kościół i okoliczne wsie leżą na krawędzi wysoczyzny rawskiej podciętej przez Pilicę. Stok wysoczyzny, wysokości ok. 30 m, pocięty jest licznymi wąwozami erozyjnymi, którymi okresowo spływają wody, nacinając stok.
W okresie pojawienia się na tym terenie osiedli ludzkich (8000-6000 r. p. Ch.) powstała potrzeba utworzenia przeprawy przez Pilicę dla coraz liczniejszych karawan kupieckich, kierujących się w różne strony. Najstarsze ślady osadnictwa na ty terenie stwierdzono w czasie badań archeologicznych. Jest prawdopodobne, że dzisiejszy kościół zlokalizowano w miejscu pradawnego grodziska. Już w czasach historycznych (tj. ok. 1350 r.) zanotowano, że w osadach Góra i Jeżów istniały przy przeprawach komory celne.
W Górze zbudowano pierwszy kościół parafialny pod wezwaniem św. Zygmunta, do którego należały wsie: Góra, Sacin, Rosocha, Parczew, Pobiedna, Gostomia Duża i Mała, Wola Pobiedzińska i Wólka Gostomska.
Jednocześnie rozwijało się osiedle Pobiedna – wieś prywatna – które 24 grudnia 1400 roku otrzymało godność miasta na prawie chełmińskim wraz z licznymi przywilejami nadanymi przez księcia Ziemowita IV za zasługi cześnika rawskiego Prandoty, właściciela tych terenów.
Powstanie Nowego Miasta wiąże się z masowym ruchem kupców przez Pobiedną. W tym rejonie krzyżowały się główne szlaki handlowe: jeden biegnący z Torunia do Lwowa; drugi zaś ciągnący się od morza ku południowi. Kupieckie karawany chętnie przystawały na lesistym, wysokim brzegu Pilicy, by przygotować się do przeprawy, naprawić wozy, uzupełnić zapasy żywości. Kupcy i rzemieślnicy, wyczuwając możliwość zarobków, zaczęli osiedlać się na tych terenach sąsiadujących od zachodu z Pobiedną. Tak zaczęło formować się Nowe Miasto.
W 1412 roku zbudowano tu pierwszy, drewniany kościół, erygowany przez biskupa Mikołaja Trąbę, a ufundowany przez rodzinę Nowomiejskich. Należeli oni do bogatego rodu rycerskiego Prandotów herbu Rawicz z Góry. Kościół ten był filialnym kościołem parafii Góra. Gdy Nowomiejscy osiedlili się ok. 1609 roku w nowopowstającym Nowym Mieście, przeniesiono również siedzibę parafii do Nowego Miasta. Tu rezydował proboszcz z wikariuszem, a w kościele w Górze pozostali dwaj wikariusze.
W 1765 roku założono fundamenty pod nowy kościół w Nowym Mieście i przystąpiono do budowy. Ziemie te należały do wielu rodów: Aleksandra Lipskiego, Franciszka Granowskiego, Ignacego Świdzińskiego.
Od 1795 roku do Małachowskich – oni byli fundatorami budowy kościoła. W tym samym czasie fundatorzy zajmowali się zakładaniem klasztoru OO. Kapucynów. Budowa kościoła zeszła na dalszy plan, posadowiono go w miejscu starszego, lecz źle zbudowanego, z lichego materiału. Wymagał on nieustannego remontu i w 1817 roku praktycznie „rozsypał się”. Próby remontu trwały jednak dalej i w 1829 roku zakończono prace. Słaba konstrukcja a w końcu pożar szalejący w Nowym Mieście w 1843 roku dokończył dzieła zniszczenia.
W 1870 roku Nowe Miasto utraciło prawa miejskie aż do roku 1916. Obecny, nowy kościół został wzniesiony na starym miejscu przez Władysława Małachowskiego w 1856 roku. Zbudowany jest w stylu nawiązującym do neogotyku. Obok kościoła znajduje się drewniana dzwonnica na podmurówce z 1870 roku. Zakończenie budowy plebanii datuje się na rok 1855. Kościół parafialny pod wezwaniem Opieki Matki Boskiej w Nowym Mieście nad Pilicą, został konsekrowany 1 czerwca 1884 roku przez biskupa Wincentego Popiela.
Kościół nie posiada wielu zabytków sztuki. Można jednak wymienić:
barokowa chrzcielnica rzeźbiona w piaskowcu (połowa XVII w.);
obrazy: św. Tekli, Drzewo Genealogiczne Chrystusa (XVIII w.) oraz św. Jana Nepomucena, św. Barbary (XIX w.).
Na większą uwagę zasługuje Pieta Gostomska (ok. XIV w.) – gotycka rzeźba drewniana, przekazana do kościoła przez mieszkańców Gostomi w 1990 roku, umieszczona w głównym ołtarzu w 1997 roku. Od tego czasu Matkę Bożą Bolesną ogłoszono patronką parafii Nowe Miasto, a tytuł kościoła zmieniono na Opieki Matki Bożej Bolesnej.
Odpusty w parafii obchodzone są na uroczystość: Matki Bożej Bolesnej – 15 IX, i Opieki Matki Bożej – 07 XI.Opracowano na podstawie materiałów: p. Stefana Rosiaka i p. Jerzego Porady.
Kreator stron internetowych - strona bez programowania